พะอัน (Hpa-An) เป็นเมืองหลวงของรัฐกะเหรี่ยง (Karen State หรือ Kayin State) เนื่องจากไม่ได้มีการทำสำมะโนประชากรในพม่ามานานตั้งแต่ปี ค.ศ. 1983 จำนวนประชากรจึงถูกอ้างอิงจากฐานข้อมูลเก่าว่ามีอยู่ประมาณ 50,000 คน แต่จากการประเมินของ World Gazettee ในปี 2013 ประเมินว่าประชากรของเมืองพะอันน่าจะมีอยู่กว่า 125,000 คน ซึ่งประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวกะเหรี่ยงและนับถือศาสนาพุทธ พะอันตั้งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำสาละวิน (Thanlwin River) อยู่ห่างจากย่างกุ้งประมาณ 270 กิโลเมตร ห่างจากเมืองมะละแหม่งไปทางทิศเหนือประมาณ 60 กิโลเมตรและอยู่ห่างจากด่านแม่สอดประมาณ 150 กิโลเมตร พะอันเป็นเมืองที่ล้อมรอบไปด้วยเขาหินปูน สูงสลับซับซ้อน มีความงดงามที่หลากหลายทั้งธรรมชาติและอารยธรรมที่เก่าแก่ พะอันนั้นจะมีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติ Back Pack มาเที่ยวอยู่เป็นจำนวนไม่น้อยเพราะอยู่ไม่ไกลจากด่านแม่สอดและเป็นเมืองเล็กๆ ที่มีเสน่ห์น่าหลงใหล แหล่งท่องเที่ยวส่วนใหญ่ของเมืองพะอันจะเป็นถ้ำที่มีความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เช่น ถ้ำแกะสลักองค์พระตามหน้าผาที่สุดแสนมหัศจรรย์ เป็นต้น
เข้าทางด่านแม่สอด การเดินทางจากด่านแม่สอด/เมียวดี มาเมืองพะอันเดียวนี้สะดวกสบายเพราะถนนสายเอเชีย AH1 ที่เชื่อมต่อไปถึงชายแดนอินเดียนั้นได้รับการปรับปรุงและขยายกว้างขึ้นกว่าเมื่อก่อน ซึ่งใช้เวลาเดินทางจากเมียวดีมาเมืองก๊อกกะแร็ก (Kawkareik) เพียง 45 นาทีเท่านั้น ถนนเส้นใหม่นี้ตัดหลบภูเขาดาวนา (Dawna Range) หรือเรียกกันว่า ‘ทิวเขาดอยมอนกุจู’ ซึ่งมีความยาวประมาณ 38 กิโลเมตร เปิดใช้อย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2558 ไม่ต้องขึ้นเขาสูงลดเลี้ยวเคี้ยวโค้งมากมายเหมือนเส้นทางเดิม จากเมืองก๊อกกะแร็กถึงพะอัน เป็นถนนเลนส์เดียว (ตุลาคม 2559) และอยู่ในช่วงของการขยายถนนให้กว้างขึ้น ใช้เวลาเดินทางประมาณ 2 ชั่วโมงกว่าก็มาถึงเมืองพะอันแล้ว
เข้าทางด่านพุน้ำร้อน พะอันอยู่ห่างจากด่านพุน้ำร้อนประมาณ 500 กิโลเมตร และอยู่ห่างจากเมืองทวายประมาณ 365 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางจากเมืองทวายไปพะอันประมาณ 7-8 ชั่วโมง โดยจะผ่านเมืองต่างๆ ในรัฐมอญ เช่น เมืองเย ตันบูซายัด มูเดิง และมะละแหม่ง ถนนเส้นนี้เรียกว่าถนนสาย 8 ลาดยางตลอดเส้น แต่จุดที่เรียกว่า ‘เขาเมอลอยต่อง’ นั้นค่อนข้างสูงชันและแคบ (ตุลาคม พ.ศ. 2559)
จากย่างกุ้ง – พะอัน พะอันอยู่ห่างจากย่างกุ้ง 285 กิโลเมตร ถนนจากย่างกุ้งมาที่เมืองพะอันเป็นถนนอย่างดี และใช้เวลาเดินทางประมาณ 5-6 ชั่วโมง มีรถบัสให้บริการวันละ 3 เที่ยว ราคาตั๋วอยู่ที่ประมาณ 4,500 จ๊าต (ตุลาคม 2559) จากมะละแหม่ง – พะอัน พะอันอยู่ห่างจากมะละแหม่งประมาณ 58 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 1 ชั่วโมง รถบัสจากมะละแหม่งไปพะอันส่วนใหญ่จะออกช่วงเช้า ราคาตั๋วรถบัสประมาณ 1,000 จ๊าตและราคาตั๋วรถตู้ประมาณ 7,500 จ๊าต นอกจากนั้นยังสามารถเดินทางด้วยเรือจากมะละแหม่งไปพะอันได้เช่นกัน
ตั้งอยู่ที่หมู่บ้าน Lakkana และอยู่ทางด้านทิศตะวันออกของเทือกเขาเซกาบิน (Mount Zwekabin) เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมของเมืองพะอัน ด้านหน้าถ้ำก๊อกกาต่าวมีรูปปั้นพระอรหันต์ 500 องค์เดินบิณฑบาตนำทางเข้าสู่วัด ภายในสถานที่แห่งนี้มีทั้งส่วนที่เป็นวิหารซึ่งมีพระพุทธรูปองค์ใหญ่ตั้งอยู่หน้าถ้ำและใต้เพิงผาถ้ำ กับส่วนภายในถ้ำที่มีพระพุทธรูปประดิษฐานไว้มากมายและริมผนังของถ้ำก็มีพระพุทธรูปองค์เล็กๆ คล้ายกับพระเครื่องบ้านเราประดับบูชาอยู่เป็นจำนวนนับพันองค์ มีทั้งพระที่นำมาติดไว้ที่ผนังถ้ำ และพระที่แกะสลักขึ้นจากผนังถ้ำ ซึ่งมีความงดงามโดดเด่นเป็นอย่างยิ่ง วัดก๊อกกาต่าวเป็นวัดเก่าแก่อายุหลายร้อยปีและมีตำนานเกี่ยวกับเต่าและจระเข้ที่อาศัยอยู่ในสระน้ำใกล้กับวัด ได้มาจำศีลอยู่ในถ้ำแห่งนี้ วันหนึ่งน้ำในสระแห้งลง จึงทำให้จระเข้กับเต่าไม่สามารถกลับไปได้อีก จึงต้องอยู่เฝ้าถ้ำแห่งนี้เรื่อยมา เมื่อเราเดินเข้าไปในถ้ำก็จะเห็นหินที่มีลักษณะเหมือนกับเต่าและเจระเข้อยู่บนพื้นด้านหลังพระพุทธรูปองค์หนึ่ง สอบถามจากพญาลูจี (คนดูแล) ก็บอกว่าเป็นหินธรรมชาติซึ่งก็ไม่แน่ใจว่าจริงเท็จแค่ไหน...ใกล้กับถ้ำก๊อกกาต่าวจะมีสระน้ำผุดสีมรกต เป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมของชาวพะอันในช่วงเทศกาลสงกรานต์ และว่ากันว่าเคยเป็นที่แวะพักของนักรบชาวกรุงศรีอยุธยายามมาตีหงสาวดีอีกด้วย
พุทธภาวนาสถานแห่งนี้ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของเทือกเขาเซกาบิน (Mount Zwekabin) ประดิษฐาน ‘พระนั่งดิน’ อยู่ในซุ้มที่สร้างเรียงรายอยู่บนเนินดินชายเขา มีจำนวน 1,121 องค์ และมีสระน้ำสีมรกตอยู่ใกล้กับทางขึ้นเขาเซกาบิน (Mount Zwekabin) ซึ่งต้องใช้เวลาเดินขึ้นเขาประมาณ 2-4 ชั่วโมง บริเวณพื้นที่โดยรอบเงียบสงบเป็นอย่างยิ่ง
เป็นภูเขาที่งดงามและศักดิ์สิทธิ์อีกแห่งหนึ่งของพม่าตอนใต้ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเมืองพะอัน, รัฐกะเหรี่ยง บนยอดเขาแห่งนี้ประดิษฐานเจดีย์เซกาบินซึ่งพุทธศาสนิกชนชาวพม่าจะเดินขึ้นมาสักการะทุกวัน การเดินขึ้นสู่ยอดเขาเซกาบินนั้น ใช้เวลาประมาณ 2-4 ชั่วโมง โดยมีบันใดทอดยาวตั้งแต่ตีนเขาไปจนถึงยอดเขาที่สูงถึง 723 เมตร และเมื่อขึ้นไปถึงด้านบนนั้นแล้ว เราจะเห็นวิวทิวทัศน์ของเมืองพะอันที่งดงามเกินบรรยาย สาวกรักธรรมชาติทั้งหลายก็ต้องยอมจำนนแต่โดยดี ...
เป็นถ้ำหินปูนตั้งอยู่ที่หมู่บ้านเกากูน ห่างจากตัวเมืองพะอันประมาณ 3 กิโลเมตร อยู่ทางด้านเหนือของแม่น้ำสาละวิน ตรงทางเข้าถ้ำ มีพระพุทธรูปปูนปั้นจำนวนมากตั้งเรียงรายและตามผนังถ้ำมีพระพุทธรูปองค์เล็กๆ ทาทับด้วยสีแดงอิฐนับหมื่นองค์ เป็นศิลปะสมัยพุกาม ประมาณศตวรรษที่ 7 ตรงปากถ้ำจะมีพระพุทธรูปองค์หนึ่ง ชื่อว่า ‘อาจวยเหจ่พญา’ หรือ ‘พระพุทธรูปปลดหนี้’ เชื่อกันว่าใครมีหนี้สินอะไร ก็ให้ขอพรกับท่าน และภายในถ้ำก็มีองค์พระพุทธรูปจำนวนมากประดิษฐานอยู่เช่นกัน เช่น พระพุทธรูปปางไสยาสน์ เป็นต้น วัดนี้สร้างขึ้นโดยพระเจ้ามนูหากษัตริย์แห่งราชวงศ์สะเทิม ภายหลังแพ้ศึกให้กับพระเจ้าอนิรุทแห่งพุกามประเทศและท่านต้องมาอาศัยอยู่ในถ้ำแห่งนี้
เป็นเจดีย์มีชื่อเสียงที่สุดของพะอัน ตั้งอยู่บนเขาแหลมเหมือน เขาตะปูของไทย ที่พังงา โดดเด่นอยู่บนเกาะกลางน้ำ ซึ่งเป็นที่ตั้งของสถานศึกษาพระธรรม มีสะพานปูนเชื่อมต่อกับวัดและมีบันใดทอดยาวขึ้นไปถึงยอดเขา เพื่อให้พุทธศาสนิกชนขึ้นไปกราบไหว้เจดีย์ ทำบุญ และขอพรจากหลวงพ่อพร้อมชมวิวทิวทัศน์อันสวยงามซึ่งสามารถมองเห็นเทือกเขาเซกาบินได้อย่างชัดเจน เราสามารถขึ้นไปได้แค่ชั้นสองเท่านั้น ส่วนชั้นสามซึ่งเป็นยอดบนสุดและมีเจดีย์สีทองตั้งอยู่นั้นไม่สามารถขึ้นไปถึงได้เนื่องจากอันตราย
เป็นทะเลสาบที่ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเมืองพะอัน มีความสวยงามโรแมนติกเป็นอย่างมาก มีสะพานเชื่อมทั้งสองฝั่งของทะเลสาบ สามารถเดินชมวิวทิวทัศน์จากฝั่งเกสท์เฮ้าส์ Kan Thar Yar ไปสู่ฝั่งโรงพยาบาลได้เลย และมีศาลาหลังคาซ้อนกันเป็นชั้นตั้งโดดเด่นอยู่ตรงกลาง ส่วนฉากหลังนั้นก็เป็นเทือกเขาเซกาบินอันงดงาม ยิ่งเวลาพระอาทิตย์ขึ้นในตอนเช้าจะช่วยแต้มแต่งให้ภาพทะเลสาบแห่งนี้สวยงามมากยิ่งขึ้น รอบทะเลสาบมีทางเดินเท้าและที่นั่งจัดไว้พร้อม และมีเรือเป็ดให้เช่าในราคา 1,000 จ๊าตต่อหนึ่งรอบ (ประมาร 40 นาที) ที่นี่เหมาะกับการมาชมวิว ถ่ายรูปภาพ และผ่อนคลายอยู่กับลมหายใจตัวเอง
เป็นถ้ำที่มีความงดงามทางธรรมชาติและศักดิ์สิทธิ์อีกแห่งหนึ่งของเมืองพะอัน มีรูปปั้นช้างสองตัวยืนเฝ้าอยู่ตรงทางเข้าถ้ำ และมีเจดีย์ขนาดเล็กตั้งอยู่ทั้งภายในและภายนอก ตามผนังถ้ำมีหินงอกหินย้อยสวยงามและมีพระพุทธรูปปางอุ้มบาตรยืนเรียงรายเป็นทิวแถว ส่วนตามผนังของถ้ำมีพระพุทธรูปองค์เล็กประดับไว้อยู่เป็นจำนวนมาก และถ้ำแห่งนี้ยังเป็นถิ่นอาศัยของค้างคาวด้วยเช่นกัน
เป็นเจดีย์ที่งดงามที่สุดของเมืองพะอัน ตั้งอยู่ใจกลางเมืองริมแม่น้ำสาละวินที่มีวิวทิวทัศน์อันสวยงาม ภาพวิถีชีวิตชาวกะเหรี่ยงที่เดินทางด้วยเรือ ชาวประมง และบรรยากาศพระอาทิตย์อัสดงอันแสนงดงามตรึงตราตรึงใจแก่ผู้มาเยือน เป็นเสน่ห์ดึงดูดนักท่องเที่ยวเข้ามาเมืองพะอันไม่ขาดสาย
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่บนถนน Zwegabin Street เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมของชาวกะเหรี่ยง มีทั้งการแสดงชุดการแต่งกายของชาวกะเหรี่ยง งานฝีมือต่างๆ และข้อมูลเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ของชาวกะเหรี่ยงและวิถีชีวิตโดยทั่วไป พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เป็นอาคารสีขาวสูงสองชั้นอยู่ใกล้กับศาลากลางแห่งใหม่ของเมืองพะอันและสวนสาธารณะ Kan Thar Yar Lake เปิดให้เข้าชมทุกวันจันทร์ถึงวันศุกร์ ตั้งแต่เวลา 09:30 – 16:30 น.
ตั้งอยู่บนเส้นทางไปเมืองตะโถ่ง (Thaton) ไม่ได้อยู่ตามแนวเทือกเขาเซกาบินที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวหลักของเมืองพะอัน แต่ก็มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวพม่าและชาวต่างชาติแวะมาเยี่ยมเยือนอยู่เป็นประจำ ถ้ำแห่งนี้มีลักษณะคล้ายกับถ้ำทั่วไปในเมืองพะอันที่มีพระพุทธรูปปางต่างๆ และเจดีย์ประดิษฐานไว้ในถ้ำและบริเวณโดยรอบแต่ที่แตกต่างคือไม่มีพระพุทธรูปองค์เล็กติดไว้ตามผนังถ้ำและที่โดดเด่นแตกต่างจากถ้ำอื่นๆ คือมีบ่อน้ำร้อนธรรมชาติอยู่หน้าถ้ำด้วยและมีบ่อน้ำเย็นอยู่ข้างๆ ซึ่งให้ผู้ชายลงไปอาบได้เท่านั้น และปากทางเข้าวัดจะมีซุ้มต้นไม้ให้ความร่มรื่นแก่ผู้มาเยี่ยมชม ผ่านซุ้มต้นไม้จะเห็นวัดตั้งเด่นอยู่หน้าภูเขา ถือเป็นอีกวัดหนึ่งที่มีความงดงามไม่น้อยเลยทีเดียว
